از آن‌جاکه بسیاری از مهارت‌های یادگیری به قدرت و مهارت بینایی وابسته است مانند دوبینی، حرکات منظم چشمی، توانایی دید اشیاء در فاصله دور و نزدیک و… پزشکان توصیه می‌کنند که کودکان خود را از شش ماهگی و تا قبل از رسیدن به سن مدرسه از معاینات چشمی اپتومتریستان حرفه‌ای بی‌نصیب نکنید و نگذارید این فرآیند به شروع سنین مدرسه انتقال پیدا کند. چون در غربالگری بینایی مدرسه تمام مشکلات بینایی از جمله تنبلی چشمی تشخیص داده نمی‌شود و کودک شما سن طلایی درمان را از دست می‌دهد و فرآیند درمان سخت و گاهاً غیر ممکن میشود.
اولین معاینه چشم کودکان بهتر است در پایان شش ماهگی صورت بگیرد. این معاینه باید در کلینیک تخصصی چشم و توسط یک اپتومتریست حرفه‌ای و با تجربه انجام شود. هنگامی‌که برای اولین بار کودک بالای شش ماه خود را به این مراکز می‌برید، احتمالاً از شما سوالاتی در مورد تاریخ تولد فرزند، نحوه به دنیا آمدن کودک (به روش طبیعی یا سزارین)، عوارض دوران بارداری یا زایمان، وزن هنگام تولد و اینکه آیا فرزندتان در سیکل کامل متولد شده یا خیر پرسیده میشود.
اولین معاینه چشم کودکان چه زمانی است؟
اگر به کلینیک اپتومتری هاکان در کرمانشاه مراجعه کرده باشید حتما همکاران ما از شما اطلاعات زیر را دریافت خواهند کرد. اطلاعاتی در مورد نحوه رفتار کودک با چشمان خود از جمله اینکه آیا کودک شما:
۱- به طور دائم پلک می‌زند؟
۲- اشیاء را به خوبی با چشمان خود دنبال می‌کند یا مهارتِ ردیابی ضعیفی دارد؟
۳- با شما یا پدر خود تماس چشمی خوبی برقرار می‌کند یا خیر؟
به خاطر داشته باشید اگر در اولین ویزیت تخصصی چشم کودک با پزشکان اپتومتریست، کودک تجربه ناموفق از غربالگری بینایی انجام شده در گذشته توسط مراکز بهداشت و یا مدرسه داشته، حتماً شرح آن را به صورت مکتوب به اطلاع اپتومتریست مرکز برسانید و یا گزارش آن را به متخصصین ارائه دهید تا فرایند اتخاذ تصمیم‌گیری کاملاً حرفه‌ای و با اطلاعات دقیق‌تری صورت بگیرد.
آزمایشات چشمی نوزادان (۶ ماه تا ۲ ساله)
نوزادان تا شش ماهگی از نظر مهارت‌های تمرکز چشمی دید رنگ و درک عمق مورد آزمایش قرار می‌گیرند. اپتومتریستان ما در مرکز اپتومتری هاکان معمولاً از ۳ آزمایش مختلف برای تعیین اینکه آیا چشم کودک شما به طور طبیعی رشد می‌کند یا خیر استفاده می‌کنند.
- تست پاسخ کودک (باز و بسته کردن چشم): این تست که نحوه پاسخ مردمک چشم کودک را در حضور یا عدم حضور نور شدید اندازه گیری می‌کند یکی از تخصصی‌ترین و جامع‌ترین تست‌های ارزیابی پزشکان اپتومتریست است. پاسخ کودک به این تست بسیاری از مشکلات را آشکار می‌سازد.
- تست تثبیت و دنبال کردن اشیاء: این تست توانایی کودک در تثبیت و دنبال کردن اشیاء در حین حرکت را اندازه‌گیری و ارزیابی می‌کند. توانایی تثبیت روی یک شی معمولاً در ماه اول تولد ایجاد میشود و تا سه ماهگی کامل می شود و شش ماهگی به بعد زمان مناسبی برای ارزیابی آن است.
- تست نگاه ترجیحی: در این تست با استفاده از کارت‌های مخصوصی که یک طرف آن خالی و طرف دیگر آن راه راه است دید کودک را اندازه گیری می‌کنند.
معاینه چشم کودکان پیش دبستانی (۲ تا ۵ ساله)
در این سن کودکان در حال یادگیری رنگ آمیزی، طراحی، برش، چیدن بلوک‌ها در کنار هم یا روی هم، ساخت قطعات لوگو، بازی با توپ و موارد دیگر هستند. یک معاینه جامع کودک پیش دبستانی شامل ارزیابی و تست موارد زیر میشود:
- تست حدت بینایی: برای آزمایش حدت بینایی کودکان خردسال که قادر به تشخیص حروف روی نمودار چشم نیستند از نمادهای LEA استفاده میشود. این نمادها شامل سیب، خانه، مربع و دایره است. در این تست از کودک خواسته میشود تا این موارد را شناسایی کند و به بینایی سنج بگوید. اپتومتریست یا بینایی سنج قادر است با استفاده از پاسخ کودک، میزان دید کودک را از دور و نزدیک اندازه‌گیری کند.
- تست تنبلی چشم: برای تشخیص آمبلیوپی یا تنبلی چشم که یک وضعیت بینایی رشدی عصبی است از کودک زیر ۸ سال خواسته میشود (اگر سواد خواندن دارد) یک متن را بخواند. نحوه خواندن متن و سرعت ادای کلمات به اپتومتریست در تشخیص تنبلی چشم کودک کمک شایانی می‌کند.
- تست فاصله بین دو جسم یا درک عمق واضح: این تست در کودکی انجام میشود که علائم تنبلی چشم دارد. کودکان دارای تنبلی چشم ممکن است نتوانند فاصله دو جسم را به درستی تشخیص دهند، از روی پله‌ها بیفتند یا با یک تاب متحرک در پارک ضربه بخورند.
- تست دید سه بعدی یا نقطه تصادفی stereopsis: این تست دید سه بعدی چشم کودک را ارزیابی می‌کند. این نشانه‌ای از کارکرد چشم‌های کودک با هم است که از نموداری با الگوهای خاص، نقاط و عینک‌های سه بعدی استفاده می‌کند.
- تست ارزیابی مهارت بصری: از این تست برای رد وجود تنبلی چشم، استرابیسم (چشم‌های متقاطع)، نارسایی همگرایی و ناتوانی در مشاهده آسان اجسام نزدیک، مشکلات تمرکز یا درک ضعیف از عمق استفاده میشود.
- تست دید رنگ: پزشکان اپتومتریست کودک در کلینیک اپتومتری هاکان در شهر کرمانشاه با استفاده از تصاویر با رنگ‌های خاص که مشخص می‌کند آیا کودکتان می‌تواند بین رنگ‌ها تمایز قائل شود یا خیر، اقدام به ارزیابی توانایی چشم کودکان در این تکامل چشمی می‌کنند. رایج‌ترین ارزیابی تست دید رنگ انجام شده در این مرکز تست Ishihara نام دارد.
همچنین اپتومتریستان کلینیک هاکان با استفاده از دستگاه رتینوسکوپی عیوب انکساری احتمالی در چشم کودک را مشاهده می‌کنند. این تست هرگونه عیب انکساری مانند نزدیک بینی (که ممکن است در کودکان وجود داشته باشد) را تشخیص می‌دهد.
معاینه تخصصی چشم کودکان زیر ۶ سال در این مرکز شامل معاینه تخصصی قرنیه، عنبیه، شبکیه و ساختار پلک‌ها و نحوه رفتار پلک در حوادث مختلف را شامل میشود. این معاینه در کنار معاینه چشم پزشکی اجازه می‌دهد تا هرگونه مشکل احتمالی چشمی از جمله آب مروارید نوزادی، گلوکوم، انواع تومورهای چشمی، در سنین طلایی کودکی تشخیص داده و درمان شوند.
آزمایشات چشمی کودکان بزرگتر (سنین ۶ تا ۱۲ سال)
یک تست جامع برای کودک بزرگتر دقیقاً شبیه به تست کودکان کوچک‌تر صورت می‌گیرد با این تفاوت که شامل تست‌های اضافه‌تری از مهارت‌های بصری خاصی میشود که مهارت خواندن، یادگیری و حتی عملکرد ورزشی است.
- تست حدت بینایی: توانایی دید در سه فاصله نزدیک، متوسط و دور بررسی میشود.
- تست تمرکز چشم: توانایی حفظ دید واضح هنگام تغییر تمرکز از جسم دور به نزدیک.
- تست ارزیابی توانایی حفظ دید: حفظ دید واضح بدون گم کردن مسیر در مدت زمان طولانی مثلاً هنگام خواندن کتاب یا تکمیل تکالیف.
- تست ردیابی چشمی: این تست توانایی حرکت چشم‌ها در دنبال کردن یک خط متن در یک صفحه یا دنبال کردن شی متحرک مانند توپ پرتاب شده در هوا را ارزیابی می‌کند.
- تست تیم سازی چشم: این تست توانایی استفاده از هر دو چشم به طور همزمان و هماهنگ با یکدیگر را ارزیابی می‌کند. این تست هماهنگی چشم‌ها با دست که توانایی استفاده از اطلاعات بصری، هدایت دقیق دست‌ها مثلاً هنگام ضربه به توپ یا کشیدن یک تصویر را اندازه گیری می‌کند.
- تست حفظ و درک: این تست توانایی تجسم یا تصور در ذهن صحنه، داستان و توانایی به خاطر سپردن و یادآوری جزئیات را در کودکان ارزیابی می‌کند. بسیاری از کودکان به دلیل مشکلات بینایی ناشناخته در مدرسه چه از نظر تحصیلی و چه از نظر رفتاری عملکرد نامناسبی دارند.
خانواده‌ها با مراجعه به موقع، در سنین پایین‌تر به پزشکان اپتومتریست ما در کلینیک اپتومتری هاکان در کرمانشاه می‌توانند از یک مشاوره تخصصی چشمی در سطح بالا و با کیفیت و کم هزینه بهره‌مند شوند و یک فرایند رشد سالم چشمی و مغزی و به تبع آن پیشرفت تحصیلی آینده کودکان خود را تضمین کنند. برای موفقیت فرزندتان از همین حالا در هر گروه سنی که قرار دارد برنامه ریزی کنید.
