قوز قرنیه یک بیماری چشمی است که بر شکل قرنیه (پوشش بیرونی شفاف چشم) تأثیر می‌گذارد. در این حالت قرنیه نازک شده و به سمت بیرون برآمده و در نهایت شبیه به شکل مخروطی می‌شود. این ناهنجاری‌های قرنیه که با گذشت زمان بدتر می‌شوند، می‌توانند به نزدیک بینی (میوپیا)، تاری دید (که با لنزهای اصلاحی بهبود نمی‌یابند)، آستیگماتیسم نامنظم و از دست دادن بینایی منجر شوند. اما راه‌هایی برای درمان قوز قرنیه وجود دارد که در انتها به آن اشاره می‌کنیم:
سایر تغییرات قرنیه معمولی قوز قرنیه (که در طول معاینه چشم قابل مشاهده است) شامل رسوبات آهن در قرنیه است که حلقه زرد مایل به قهوه‌ای به نام کایزر فلایشر را تشکیل می‌دهد و قسمت رنگی چشم (عنبیه) را احاطه می‌کند. افراد مبتلا همچنین ممکن است به استریای Vogt مبتلا شوند که خطوط نازک، عمودی و سفید در بافت پشت قرنیه هستند.
قوز قرنیه در ابتدا ممکن است فقط یک چشم را درگیر کند، اما در نهایت قرنیه هر دو چشم بدشکل می‌شود، اگرچه ممکن است با شدت یکسانی تحت تأثیر قرار نگیرند. با بدتر شدن قوز قرنیه، افراد مبتلا به این بیماری ممکن است دچار اسکار قرنیه شوند که اغلب در اثر قرار گرفتن قرنیه نازک غیرطبیعی در معرض استفاده طولانی مدت از لنز تماسی یا مالش بیش از حد چشم ایجاد می‌شود.
تغییرات چشمی مشخصه قوز قرنیه معمولاً در نوجوانی شروع می‌شود و به آرامی تا اواسط بزرگسالی بدتر می‌شود و در این مرحله شکل قرنیه ثابت می‌ماند.
علائم قوز قرنیه
قوز قرنیه اغلب زمانی شروع می‌شود که افراد در اواخر نوجوانی تا اوایل 20 سالگی هستند. علائم بینایی به تدریج در طی یک دوره 10 تا 20 ساله بدتر می‌شود.
قوز قرنیه اغلب هر دو چشم را درگیر می‌کند و می‌تواند منجر به دید بسیار متفاوت بین دو چشم شود. علائم ممکن است در هر چشم متفاوت باشد و با گذشت زمان تغییر کند.
در مراحل اولیه، علائم قوز قرنیه می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- تاری خفیف دید
- دید تحریف شده (جایی که خطوط مستقیم خمیده یا موج‌دار به نظر می‌رسند)
- افزایش حساسیت به نور و تابش خیره کننده
- قرمزی یا تورم چشم
در مراحل بعدی، علائم قوز قرنیه اغلب عبارتند از:
دید تار و مخدوش
افزایش نزدیک بینی یا آستیگماتیسم (زمانی که چشم شما نمی‌تواند آنطور که باید تمرکز کند). در نتیجه، ممکن است به تجویز عینک جدید نیاز داشته باشید.
قوز قرنیه معمولاً سالها طول می‌کشد تا از مرحله اولیه به مرحله آخر برسد. با این حال، برای برخی افراد، قوز قرنیه می‌تواند به سرعت بدتر شود. قرنیه می‌تواند به طور ناگهانی متورم شود و شروع به زخم شدن کند. هنگامی که قرنیه دارای بافت اسکار است، صافی خود را از دست می‌دهد و شفافیت کمتری پیدا می‌کند. در نتیجه، بینایی بیشتر تحریف و تار می‌شود.
چه چیزی باعث آن می‌شود؟
ما دقیقاً نمی‌دانیم که چه چیزی باعث ایجاد قوز قرنیه می‌شود. محققان بر این باورند که برخی افراد از بدو تولد به آن مبتلا می‌شوند.
ممکن است چندین عامل به این وضعیت پیوند داشته باشد:
- سابقه خانوادگی: اگر فردی در خانواده شما این بیماری را داشته باشد، شانس بیشتری برای ابتلا به آن دارید. اگر به آن مبتلا هستید، چشمان فرزندانتان را از نظر علائم (که از حدود 10 سالگی شروع می‌شود) بررسی کنید.
- سن: معمولا از نوجوانی شروع می‌شود. اما ممکن است زودتر در دوران کودکی ظاهر شود یا تا 30 سالگی ظاهر نشود. همچنین می‌تواند افراد 40 ساله و بالاتر را نیز تحت تاثیر قرار دهد، اما کمتر رایج است.
- برخی اختلالات: محققان مطالعات ارتباطی بین قوز قرنیه و بیماری‌های سیستمیک مانند سندرم داون، سندرم اهلرز-دانلوس، استخوان سازی ناقص و رتینیت پیگمانتوزا پیدا کرده‌اند.
- التهاب: التهاب ناشی از مواردی مانند آلرژی، آسم یا بیماری چشمی آتوپیک می‌تواند بافت قرنیه را تجزیه کند.
- مالش چشم: مالش شدید چشم‌ها به مرور زمان می‌تواند قرنیه را از بین ببرد. همچنین اگر قبلاً به قوز قرنیه مبتلا شده‌اید، می‌تواند باعث پیشرفت سریع‌تر قوز قرنیه شود.
- نژاد: یک مطالعه بر روی بیش از 16000 فرد مبتلا به قوز قرنیه نشان داد که افراد سیاه‌پوست یا لاتین تبار تقریباً 50 درصد بیشتر از افراد سفیدپوست به آن مبتلا می‌شوند.
قوز قرنیه چگونه تشخیص داده می‌شود؟
علاوه بر تاریخچه پزشکی کامل و معاینه چشم، ممکن است متخصص چشم آزمایش‌های زیر را برای تشخیص قوز قرنیه انجام دهد:
توپوگرافی قرنیه: این دقیق‌ترین راه برای تشخیص زودرس قوز قرنیه و پیگیری پیشرفت آن است. یک تصویر کامپیوتری گرفته می‌شود که نقشه‌ای از منحنی قرنیه ایجاد می‌کند.
معاینه با لامپ اسلیت: معاینه لامپ شکاف یک روش تشخیصی استاندارد است که به آن بیومیکروسکوپی نیز می‌گویند. یک لامپ شکافی میکروسکوپ را با نور بسیار روشن ترکیب می‌کند. این معاینه قرنیه می‌تواند به تشخیص ناهنجاری‌ها در لایه‌های خارجی و میانی قرنیه کمک کند.
پاکیمتری: پاکیمتری اندازه‌گیری ضخامت قرنیه است که اغلب توسط یک دستگاه اولتراسوند انجام می‌شود. این آزمایش برای اندازه‌گیری نازک‌ترین نواحی قرنیه استفاده می‌شود.
چرا مردم به قوز قرنیه مبتلا می‌شوند؟
علت قوز قرنیه تا حد زیادی ناشناخته است. برخی از مطالعات نشان داده‌اند که قوز قرنیه در خانواده‌ها دیده می‌شود و در افرادی بیشتر اتفاق می‌افتد که شرایط پزشکی خاصی دارند. اما در بیشتر موارد، هیچ آسیب یا بیماری چشمی وجود ندارد که توضیح دهد چرا چشم شروع به تغییر می‌کند. بیماران مبتلا به قوز قرنیه چشم‌های خود را زیاد مالش می‌دهند که ممکن است باعث سرعت این بیماری شود.
قوز قرنیه چگونه درمان می‌شود؟
درمان قوز قرنیه به علائم شما بستگی دارد. هنگامی که علائم شما خفیف است، بینایی شما را می‌توان با عینک اصلاح کرد. ممکن است لازم باشد بعداً از لنزهای تماسی سخت مخصوصی استفاده کنید تا تمرکز بینایی مناسبی داشته باشید.
راه‌های دیگری برای درمان قوز قرنیه وجود دارد:
- اینتکس (رینگ داخل قرنیه INTACS): این یک دستگاه منحنی کوچک است که چشم پزشک با جراحی در قرنیه چشم قرار می‌دهد. Intacs به صاف کردن انحنای قرنیه برای بهبود بینایی کمک می‌کند.
- پیوند عرضی کلاژن قرنیه (CXL): چشم پزشک از یک نور UV مخصوص و قطره چشم برای تقویت قرنیه استفاده می‌کند. انجام این کار به صاف یا سفت شدن قرنیه کمک می‌کند و از برآمدگی بیشتر آن جلوگیری می‌کند.
- پیوند قرنیه: هنگامی که علائم شدید باشد، ممکن است چشم پزشک پیوند قرنیه را پیشنهاد کند. چشم پزشک تمام یا بخشی از قرنیه بیمار را با بافت قرنیه اهدا کننده سالم جایگزین می‌کند.
چشم‌هایتان را نمالید!
در مورد قوز قرنیه سعی کنید از مالیدن چشم خودداری کنید. این می‌تواند به بافت نازک قرنیه آسیب برساند و علائم شما را بدتر کند.
اگر خارش چشم دارید که باعث مالیدن چشم‌هایتان می‌شود، با چشم پزشک خود در مورد داروهایی برای کنترل آلرژی خود صحبت کنید.
منبع: what is keratoconus
